Is een handtekening noodzakelijk?

In beginsel is deze handtekening niet nodig om een overeenkomst van kracht te laten zijn. Een overeenkomst is vormvrij en kan zowel mondeling als schriftelijk geschieden en vereist in principe geen handtekening. Er zijn enkele gevallen, veelal meer formele documenten, die wel een handtekening vereisen. Denk bijvoorbeeld aan notariële aktes.

Wat is dan het nut van een handtekening?

Een handtekening zorgt ervoor dat er op een duidelijke wijze akkoord wordt gegeven op de inhoud van de overeenkomst. Hiermee wordt in de meeste gevallen de bewijskracht ook versterkt, aangezien hiermee is veel gevallen is aan te tonen dat er sprake is van overeenstemming. Uiteraard zijn er uitzonderingen waarop zelfs een ondertekening vernietigd kan worden. Bijvoorbeeld als er misbruik is gemaakt van de omstandigheden of als iemand onder bedreiging een handtekening zet. Dit vergt veelal wel de nodige bewijskracht om dit aan te tonen.

Wat zijn de verdere functies van een handtekening?

Er zijn in ieder geval een aantal functies van een handtekening te onderscheiden:

1. Het doel om een bewustwording te creëren voor de ondertekenaar.

2. Een juridisch element toevoegen aan het document, bijvoorbeeld het als wederzijdse overeenkomst te definiëren.

3. Versterken van het bewijs dat de overeenkomst bestaat.

Daarnaast kan de handtekening gebruikt worden voor identificatie, authenticiteit, integriteit en onweerlegbaarheid.

Wat als de handtekening vergeten wordt?

Het komt in de praktijk nogal eens voor dat er overeenstemming is bereikt over een overeenkomst, maar dat uiteindelijk nooit een handtekening wordt gezet. De vraag is dan of de overeenkomst bindend is. Om deze vraag te beantwoorden is bepalend of er daadwerkelijk overeenstemming is bereikt. Om de ander vervolgens de nakoming van de overeenkomst af te dwingen dient deze overeenstemming ook aan te tonen zijn, of in ieder geval dient dit zeer aannemelijk gemaakt te worden. Een belangrijk element hierin is of er onderhandeld is over de overeenkomst en de communicatie die er is geweest. Is er bijvoorbeeld per email een akkoord gegeven over een laatste versie. 

Gerechtelijke uitspraak bevestigt dat de handtekening niet noodzakelijk is

We hebben reeds een gerechtelijke uitspraak gepubliceerd over een aandeelhoudersovereenkomst zonder handtekening. Voor deze aandeelhoudersovereenkomst is onderhandeld en is per email op de laatste versie akkoord gegeven. Toch is nimmer de handtekening meer gezet. Uit verschillende gedragingen bleek wel dat de aandeelhouders handelde naar de overeenkomst. De rechter heeft hierin ook besloten dat de handtekening niet nodig was om de overeenkomst rechtsgeldig te laten zijn.

Welke soorten handtekeningen zijn er?

Allereerst is er de handtekening met pen, de zogenoemde natte handtekening. Dit is nog steeds een veelgebruikte handtekeningen, met name voor documenten die specifiek zijn opgesteld. Bijvoorbeeld de arbeidsovereenkomst, vaststellingsovereenkomst of SLA.

Een alternatief die al jaren sterk in opkomst is zijn de elektronische handtekeningen, ook wel de digitale handtekeningen genoemd. Dit is een verzamelnaam voor diverse methoden om een overeenkomst digitaal te bevestigen en de identiteit van de ondertekenaar te bevestigen.

De gewonen elektronische handtekening; hierbij valt te denken aan een scan van de ‘natte handtekening’. Daarnaast bestaat de geavanceerde elektronische handtekening al dan niet met een certificaat. Hierbij voldoet de elektronische handtekening aan een aantal aanvullende vereisten om de identiteit vast te stellen of de handtekening op andere wijze aan de ondertekenaar te verbinden. Een voorbeeld hiervan is DigiD.

Meer informatie

Heeft u behoefte aan meer informatie of speelt er bij u een zaak aangaande een discussie over het bestaan van een overeenkomst? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.